آشنایی با استاندارد تحلیل مالکیت محصول (POA) از IIBA

استاندارد تحلیل مالکیت محصول (Product Ownership Analysis) از انجمن بین المللی تحلیل کسب و کار (IIBA) در سال 2021 برای نخستین بار منتشر شد. استاندارد فوق می کوشد تحلیلگران کسب  وکار را با ذهنیت چابک وارد عالم مدیریت محصول نماید. این استاندارد می گوید که مالک محصول (Product Owner) یک نقش و شخصیت سنتی دارد و به تدریج باید ضمن حفظ جایگاه خویش در کنار شخص دیگری به نام متخصص تحلیل مالکیت محصول (Product Ownership Analysis Practitioner) در تیم مدیریت محصول مشغول به کار شود. در واقع چیزی از کلیت و ساحت مالک محصول کاسته نمی شود تنها یک شخصیت جدید و مکمل به عنوان متخصص تحلیل مالکیت محصول وارد میدان می شود. این شخص یک کارکتر چند وجهی است: هم تحلیل کسب و کار می داند، هم با رویکردها و ذهنیت چابک آشنا است و هم به رویکردهای توسعۀ مدیریت محصول آگاهی دارد.

استاندارد فوق بدنۀ دانشی (BoK) نیست بل قصد دارد با معرفی کردن چند دامنه، بیشتر به نقش متخصص مالکیت محصول بپردازد. استاندارد فوق بر این باور است که امروزه عصر محصول و توسعۀ محصول است و ضمن نگهداشت نقش ها و فانکش های سنتی باید از یک نقش میانجی و مکمل که می تواند برآیندی دانشی و کارکردی از همۀ شخصیت های اسکرام است، به کمک و یاری تیم و سازمان بیاید تا بتواند بهره وری تیم محصول را افزایش دهد.

متخصص POA همان شخصیت رویایی و قابل اعتماد است که می تواند به تیم های توسعۀ محصول براساس اسکرام یا هر متدلوژی دیگر افزوده گردد. یعنی اگر شما پیشتر در نظام اسکرام، کاراکترهایی به نام اسکرام مستر، مالک محصول و تیم توسعه داشتید اکنون شخصیت دیگری که بار و قوۀ تحلیل کسب و کار دارد و با رویکردهای چابک و توسعۀ محصول نیز اشراف دارد، به این تیم ملحق شده است که توسعۀ محصول بیشتر از قبل روند مبتنی بر ارزش (Value -Driven) داشته باشد. این شخصیت که متخصص POA است در واقع برهم کنشی از تحلیل کسب و کار و چابک است.

انجمن بین المللی تحلیل کسب و کار تلاش ویژه ای دارد که بگوید متخصص POA حتماً دارای دانش و تخصص تحلیل کسب و کار است و از این زاویه وارد توسعۀ محصول شده است. پیشتر در استاندارد BABOK یاد گرفته بودیم که یکی از چشم اندازهای تحلیل کسب وکار، چابک (Agile) است. حال اینجا یاد می گیریم که با ابتدا یاد گرفتن عمومی تحلیل کسب و کار و سپس یادگرفتن یک لنز تخصصی به نام چابک، می توانیم به صورت عملیاتی وارد حوزۀ مدیریت محصول شویم. در واقع تحلیلگران کسب  وکار که فکر می کنند خیلی در سازمان ها موثر نیستند و در تصمیم گیریها از آنان استفاده نمی شود اینک این فرصت را دارند که با یادگیری مبانی تحلیل مالکیت محصول بتوانند به عنوان متخصص تحلیل مالکیت محصول در سازمان ها عرض اندام نمایند.

این استاندارد دارای هفت دامنه (Domain) است که با هم تشکیل چارچوب تحلیل مالکیت محصول را می دهند:

این هفت دامنه عبارتنداز:

• به کاربستن مفاهیم بنیادی (Apply foundational concepts)

• پرورش دادن صمیمیت مشتری (Cultivate customer intimacy)

• مشارکت دادن کل تیم (Engage the whole team)

• گذاشتن تأثیر (Make an impact)

• تحویل دادن مکرر (Deliver often)

• یادگرفتن سریع (Learn fast)

• وسواس داشتن نسبت به ارزش (Obsess about value)

برای آنکه بتوانیم چارچوب تحلیل مالکیت محصول را در یک سازمان پیاده سازی نماییم، ناگزیر هستیم که 7 دامنۀ فوق را در آن سازمان استقرار دهیم. استاندارد فوق، ساده است و فاقد زبان فرآیندی و ورودی و خروجی است و شخص با خواندن آن راحت و سریع می تواند با مطالب ارتباط برقرار نماید و مفاهیم آن را بدون پیچیدگی و غامض یا روده درازی های تألیفی به خاطر بسپارد.

همچنین IIBA از این استاندارد آزمون به عمل می آورد و شخص می تواند مدرک فوق را دریافت نماید. این گواهینامه با نام CPOA یا Certificate in Product Ownership Analysis معروف است. در ذیل می توانید عکسی از این گواهینامه مشاهده نمایید که ظاهراً طبق آمار و ارقام نخستین کسی است که در ایران این مدرک را دریافت می کند.

برای گرفتن این گواهینامه شما نیاز به سرمایه گذاری 250 دلار دارید البته اگر عضو فعال IIBA باشید و حق عضویت سالانۀ خویش را پرداخت کرده باشید. این گواهینامه معتبر است و آزمون آن 60 سوال چهارگزینه فاقد نمره منفی است که مدت زمان پاسخ گویی به سوالات آن، نود دقیقه است.

شما با گرفتن این گواهینامه می توانید در حوزۀ مدیریت محصول وارد شوید و در پروژه های داخلی و خارجی به عنوان یک متخصص مالک محصول مشغول به کار شوید. طبق تجربه این مدرک از مدارک موسسۀ های اسکرام و آلیانس بالاتر است و برای افرادی که تجربۀ تحلیل کسب و کار دارند، این مدرک بسیار جذاب و نظرگیر است.

برای گرفتن این مدرک می توانید با مجموعۀ دکتر کسب و کار در تماس باشید و یا در سایت testcloned.com رفته و ثبت نام نمایید. این مجموعه در تلاش هستند که ضمن برگزاری بوت کمپ های تخصصی و یا تدریس های خصوصی بتوانند مخاطب را برای تلاش نخست آمادۀ دریافت این مدرک نمایند.